Beroepsaansprakelijkheid bij pensioenafwikkeling, een reëel risico!
Geplaatst op 24 mei 2022
Hof Arhem Leeuwarden 29 maart 2022
Een voormalig cliënt stelt zijn advocaat aansprakelijk omdat zij hem onvoldoende heeft voorgelicht over een vervaltermijn in de huwelijkse voorwaarden met betrekking tot pensioenafwikkeling. De advocaat wordt veroordeeld tot betaling van de geleden en de nog te lijden schade.
Feiten & omstandigheden
In 2012 heeft een advocaat een man bijgestaan in een echtscheidingsprocedure. De man was gehuwd onder huwelijkse voorwaarden. In het artikel over pensioen was de volgende veelvoorkomende bepaling opgenomen:
“1. Indien het huwelijk van de echtgenoten door echtscheiding wordt ontbonden danwel indien tussen de echtgenoten de scheiding van tafel en bed wordt uitgesproken, zullen de door de echtgenoten opgebouwde pensioenaanspraken worden verevend conform het in de artikelen 2 en 3 bepaalde Wet Verevening pensioenrechten bij scheiding.
2. Indien het huwelijk door echtscheiding is ontbonden, heeft de vereveningsgerechtigde het recht zijn aanspraken als bedoeld in lid 1 alsmede de aanspraken op nabestaandenpensioen om te zetten in een eigen pensioenaanspraak als bedoeld in artikel 5 van de Wet Verevening pensioenrechten bij scheiding, mits de vereveningsgerechtigde binnen 6 maanden na de ontbinding van het huwelijk per aangetekende brief heeft meegedeeld aan de vereveningsplichtige van dit recht tot omzetting gebruik te maken. De omzetting is slechts geldig, indien de betrokken pensioenuitvoerder (s) schriftelijk heeft/hebben verklaard hiermee in te stemmen. De echtgenoten geven elkaar over en weer een onherroepelijke volmacht om na de totstandkoming van de echtscheiding alle handelingen te verrichten teneinde te bewerkstelligen, dat de vereveningsgerechtigde een eigen aanspraak zal krijgen.”
Deze regeling houdt in dat de vereveningsgerechtigde partner, als de pensioenuitvoerder daar aan meewerkt, kan kiezen voor conversie. De man heeft geen gebruik gemaakt van deze mogelijkheid en is met zijn ex-echtgenote overeengekomen de pensioenen op basis van de wettelijke regeling te verevenen. De man neemt het de advocaat kwalijk dat hij niet is gewezen op de mogelijkheid om gebruik te maken van het recht op conversie. Ook is hij er niet op gewezen dat dit recht zou komen te vervallen als er niet binnen 6 maanden na ontbinding van het huwelijk een beroep op is gedaan.
Volgens de man is de advocaat tekortgeschoten en heeft zij niet gehandeld zoals van een redelijk bekwaam en redelijk handelend advocaat verwacht mocht worden. Hierdoor heeft de man schade geleden.
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden overweegt en beslist
Van een redelijk bekwaam en redelijk handelend advocaat mag worden verwacht dat zij haar client deugdelijk voorlicht over zijn rechten en plichten en wijst op contractuele vervaltermijnen. Het hof is van oordeel dat zij de man in beginsel had moeten wijzen op, en adviseren over de conversiebepaling en de genoemde vervaltermijn. Zeker omdat de man zes jaar ouder is dan zijn echtgenoot. Bij conversie zou de man zelf kunnen bepalen wanneer zijn pensioen ingaat. Omdat dit recht is komen te vervallen zal de man in de periode van zes jaar na het bereiken van zijn pensioengerechtigde leeftijd geen aanspraak kunnen maken op een deel van het pensioen van zijn ex-echtgenote. Hierdoor lijdt de man schade.
De advocaat wordt veroordeeld tot het betalen van de door de man geleden en nog te lijden schade.
Belang voor de praktijk
Ongeacht de vraag tot welke beroepsgroep je behoort, dien je jouw cliënten zorgvuldig te begeleiden bij de afwikkeling van het pensioen. Afspraken hierover in huwelijkse voorwaarden dienen bij de scheiding betrokken te worden. Cliënten dienen hierover voorgelicht te worden. Als er geen huwelijkse voorwaarden zijn, dan dienen cliënten goed geïnformeerd te worden over de wettelijke regeling en de mogelijke alternatieven. Hierbij kan gedacht worden aan:
- Afwijkende periode van verevening
- Afwijkende vereveningspercentages
- Conversie
- Et cetera
Uit deze procedure blijkt dat een scheidingsprofessional tekort schiet op het moment dat onvoldoende aandacht wordt geschonken aan de mogelijkheid ten aanzien van pensioenafwikkeling.
Tips
- In huwelijkse voorwaarden is meestal een afspraak opgenomen over pensioenafwikkeling. Besteed ook aandacht aan deze afspraken. Betrek hierbij ook eventuele vervaltermijnen.
- Wees volledig. Informeer cliënten over de wettelijke kaders van pensioenafwikkeling en over alle alternatieven.
Bronnen:
Opleiding tot Financieel Echtscheidingsadviseur (RFEA)
Wil je jouw kennis ten aanzien van belangrijke deelgebieden van het scheidingsproces (juridisch, financieel en fiscaal) naar een hoger niveau brengen? Wil je zelfstandig jouw cliënten kunnen informeren of adviseren over veel voorkomende knelpunten?
Neem dan deel aan de leergang Register Financieel Echtscheidingsadviseur (RFEA) en wordt in toenemende mate gesprekspartner voor jouw cliënten en andere scheidingsprofessionals.
