Hertrouwen, nieuwe of oude regels van de gemeenschap van goederen?

Hertrouwen met dezelfde partner komt in Nederland geregeld voor. Maar wat gebeurt er als je na 1 januari 2018 hertrouwt zonder het opstellen van huwelijkse voorwaarden. Geldt dan, net zoals bij ieder ander koppel, de “nieuwe” beperkte gemeenschap van goederen? De rechtbank Den Haag legt uit!

Wat was er aan de hand?
Een man en vrouw trouwen in 2007 in gemeenschap van goederen. Het huwelijk duurt 3 jaar en wordt ontbonden door echtscheiding.

Zoals het soms gaat bloeit de liefde weer op en besluit dit stel in al hun wijsheid in 2018 weer in het huwelijksbootje te stappen. Ook nu gaan zij niet langs de notaris voor huwelijkse voorwaarden.

Ruim voordat het huwelijk werd gesloten woonde het stel al een tijdje samen in de woning die eerder de echtelijke woning was van de man en na de eerste scheiding aan de man was toebedeeld.

Ondanks dat het stel het deze ronde wat langer volhoudt laat de vrouw in 2022 namens haar een eenzijdig verzoek tot echtscheiding indienen.

Volgens de vrouw is de woning door boedelmenging onderdeel geworden van de gemeenschap van goederen en zal deze verdeeld moeten worden. Ze vindt het geen probleem dat de man de woning overneemt maar wil wel, net als bij de eerste scheiding, de helft van de overwaarde.

De man weet zeker dat de woning niet in de gemeenschap valt omdat zij in 2018 zijn gehuwd onder het nieuwe recht en dat is duidelijk in die zin dat vóór huwelijkse bezittingen en schulden niet in de gemeenschap vallen. De woning hoeft volgens hem dan ook niet verdeeld te worden. De vrouw heeft daarom geen recht op overwaarde.

De Rechtbank Den Haag legt uit:
Artikel 1:166 BW bepaalt dat als er sprake is van hertouwen alle gevolgen van het eerdere huwelijk herleven alsof er geen scheiding heeft plaatsgevonden. Dat betekent dat de regels van de “oude” algehele gemeenschap van goederen van toepassing zijn. Dat betekent dat de woning onderdeel uitmaakt van de gemeenschap van goederen en verdeeld dient te worden. Beide echtgenoten hebben, na ontbinding van de gemeenschap, recht op een gelijk aandeel in de ontbonden gemeenschap.

Dat de man en de vrouw niet op de hoogte waren van deze rechtsregel betekent niet dat deze geen werking heeft. Iemand wordt immers geacht de wet te kennen, een mogelijke onbekendheid daarmee komt voor eigen rekening en risico. In zeer uitzonderlijke situaties kan de redelijkheid en billijkheid ander licht werpen op een verdeling bij helfte. Van dergelijke omstandigheden is hier zeker geen sprake.

Belang voor de praktijk
Het komt regelmatig voor dat koppels hertrouwen met de partner waar ze eerst van gescheiden zijn. Het is goed om je te realiseren dat artikel 1:166 BW bepaalt dat alle gevolgen van het eerdere huwelijk herleven alsof het huwelijk nooit ontbonden is. Als je hier niet bij stilstaat kan in de praktijk de situatie ontstaan dat je het huwelijk afwikkelt op basis van het verkeerde huwelijksvermogensregime met alle gevolgen van dien.

In deze casus herleefde de oude algehele gemeenschap van goederen zonder dat cliënten dit direct op het netvlies hadden. Dit had grote gevolgen voor de man die, na een relatief kort huwelijk, opnieuw de overwaarde van zijn woning moest delen. Bovendien dient er opnieuw een akte van verdeling te worden opgemaakt, hetgeen kosten met zich brengt.

Het kan ook voorkomen dat echtgenoten huwelijkse voorwaarden hebben. In dat geval zullen deze door het hertrouwen herleven, tenzij er nieuwe huwelijkse voorwaarden worden opgemaakt.

Hertrouwen leidt er ook toe dat pensioenverevening ongedaan wordt gemaakt. Dat geldt echter niet voor conversie omdat hierdoor een definitieve ontvlechting is geweest.

Partneralimentatie gaat bij een tweede echtscheiding opnieuw in. Een periode waarin partneralimentatie is voldaan imputeert niet op de wettelijke alimentatieduur.

Als de man en de vrouw in de casus voorafgaand aan het tweede huwelijk relatieadvies hadden ingewonnen, had deze procedure voorkomen kunnen worden. Wil je je ook specialiseren in de advisering 'aan de voorkant', schrijf je dan in voor de Leergang Financieel Relatieadviseur. Deze leergang is geaccrediteerd door de SEH en FFP/CFP. Op de website vind je de verschillende cursuslocaties en trainingsdagen.