Ouder-kind contract Villa Pinedo
Villa Pinedo heeft drie nieuwe contracten ontwikkeld tussen ouders en hun kind bij scheiding. Dit contract is gemaakt ter bewustwording, als reminder en/of eye-opener. Het contract kan ook worden gebruikt als eerste opzet of ter inspiratie. Het staat ouders en kinderen helemaal vrij om het aan te passen aan hun situatie.
Kindplan (versie jongeren en kinderen)
Kindplan (versie met uitleg voor de professional)
Open brieven Villa Pinedo
Model opvragen uittreksel gezagsregister
Als er onduidelijkheid bestaat of beide ouders het gezag over een kind hebben verdient het aanbeveling een uittreksel op de vragen bij het gezagsregister. Voor jouw gemak hebben wij een modeldocument ontworpen waarmee de informatie per post of per e-mail kan worden opgevraagd bij de betreffende rechtbank.
Formulier SVB Kinderbijslag na scheiding (voorbeeld)
Ouders kunnen na de scheiding aangeven aan wie de kinderbijslag toekomt. Vooral bij co-ouderschap hebben ouders vaak vragen over hoe de kinderbijslag moet worden verdeeld. Uit het formulier blijkt dat ook de ouder waar een kind niet staat ingeschreven aanvrager kan worden van de kinderbijslag. Dit is relevant omdat alleen de aanvrager van de kinderbijslag kindgebonden budget kan krijgen. Met dit (voorbeeld) formulier kunt u cliënten begeleiden om de gemaakte afspraken in goede banen te leiden.
Ouderbelofte – Villa Pinedo
Villa Pinedo heeft het document ‘Ouderbelofte’ ontwikkeld. Volgens de oprichtster van Villa Pinedo (Marsha Pinedo) spreek je hierin als ouders met elkaar af dat je samen ouders blijft. Hiermee geven de ouders eigenlijk een soort van commitment voor de toekomst. De ouderbelofte kan worden gebruikt als een waardevol ritueel waarmee ouders aan hun kinderen duidelijk maken dat het welzijn van de kinderen voor hun belangrijk is. De ouderbelofte kan worden gebruikt bij het paraplugesprek en/of als aanvulling op het ouderschapsplan.
Formulier A bruggesprek incl. toelichting pilot Rechtbank Overijssel
In het ouderschapsplan moet worden aangegeven hoe kinderen bij de inhoud hiervan betrokken zijn. Vaak wordt er de volgende zin opgenomen in het ouderschapsplan: “De kinderen zijn op passende wijze betrokken”. Deze zin volstaat niet meer in de ouderschapsplannen na 1 mei 2018, althans niet bij de Rechtbank Overijssel. Vanaf die datum start bij deze rechtbank (locatie Zwolle) een pilot. Hierin verplicht de rechtbank scheidende ouders nadere informatie te verschaffen over de wijze waarop de kinderen daadwerkelijk zijn betrokken bij de totstandkoming van het ouderschapsplan. Ouders moeten dus met hun kinderen een gesprek voeren over het ouderschapsplan en op de reacties van hun kinderen letten. Dit wordt het zogenaamde ‘bruggesprek’ genoemd. De rechtbank gaat in de pilot ook beoordelen of de belangen van de kinderen goed worden vertegenwoordigd door de ouders. Om beide zaken te beoordelen moeten ouders allereerst een kort verslag maken van het bruggesprek. Het formulier dat wordt gebruikt voor dit verslag in de situatie van een echtscheidingsverzoek met een gezamenlijk ouderschapsplan (formulier A), kan hier worden gedownload.
Formulier B bruggesprek incl. toelichting pilot Rechtbank Overijssel
In het ouderschapsplan moet worden aangegeven hoe kinderen bij de inhoud hiervan betrokken zijn. Vaak wordt er de volgende zin opgenomen in het ouderschapsplan: “De kinderen zijn op passende wijze betrokken”. Deze zin volstaat niet meer in de ouderschapsplannen na 1 mei 2018, althans niet bij de Rechtbank Overijssel. Vanaf die datum start bij deze rechtbank (locatie Zwolle) een pilot. Hierin verplicht de rechtbank scheidende ouders nadere informatie te verschaffen over de wijze waarop de kinderen daadwerkelijk zijn betrokken bij de totstandkoming van het ouderschapsplan. Ouders moeten dus met hun kinderen een gesprek voeren over het ouderschapsplan en op de reacties van hun kinderen letten. Dit wordt het zogenaamde ‘bruggesprek’ genoemd. De rechtbank gaat in de pilot ook beoordelen of de belangen van de kinderen goed worden vertegenwoordigd door de ouders. Om beide zaken te beoordelen moeten ouders allereerst een kort verslag maken van het bruggesprek. Als ouders geen gezamenlijk ouderschapsplan hebben en geen bruggesprek hebben gevoerd, moeten zij voortaan de rechter informeren over hoe de kinderen reageren op de lopende omgangsregeling. Hiervoor wordt formulier B gebruikt. Dit formulier kan hier worden gedownload.
Factsheet “het Paraplugesprek”
Het paraplugesprek is het gesprek waarin de ouders hun kinderen informeren over het feit dat ze uit elkaar gaan. Om scheidende ouders meer handvaten te geven voor dit gesprek kunt u ze dit document overhandigen.
Video: Loyaliteit na scheiding (Arka)
Dit duidelijke en waardevolle filmpje van Altra gaat over de loyaliteit van kinderen in een echtscheidingssituatie tegenover de ouders. Het kind heeft het nodig dat het van beide ouders mag houden en dat dit door de andere ouder wordt gestimuleerd. De ouder moet de eigen negatieve gevoelens richting de ex-partner aan de kant kunnen zetten omwille van het kind. Altra is een grote instelling voor speciaal onderwijs en jeugd & opvoedhulp in Amsterdam en omstreken.
Toestemmingsformulier voor reizen met een minderjarige naar het buitenland
Wanneer een ouder zonder gezag of een ouder die het gezamenlijk gezag heeft met de andere ouder, alleen naar het buitenland reist met zijn minderjarig kind, dan dient deze ouder te kunnen aantonen dat hij/zij toestemming heeft van de personen die (mede) het gezag over het kind hebben om met het kind naar het buitenland te reizen. In echtscheidingssituaties zal dit regelmatig voorkomen. Het formulier is ontwikkeld om internationale kinderontvoering tegen te gaan. Indien het om meerdere kinderen gaat, dan dient per kind een toestemmingsformulier te worden ingevuld. Het is goed om ouders bewust te maken van deze formaliteiten. In het Werkblad Ouderschapsplan is om deze reden een vraag hierover opgenomen.
Meer informatie over reizen met minderjarige kinderen naar het buitenland kan worden gevonden via deze link.
Volmacht jongmeerderjarige
Indien een kind op het moment van scheiding van zijn/haar ouders reeds meerderjarig is, dan hebben de ouders geen gezag meer over dit kind. Wel kunnen zij nog onderhoudsplichtig zijn voor de jongmeerderjarige. Indien bij de echtscheiding afspraken worden gemaakt over de onderhoudsbijdrage van de jongmeerderjarige, dan kan dit alleen in het convenant en niet in een ouderschapsplan. In beginsel dient de jongmeerderjarige in dat geval het convenant mede te ondertekenen. Het convenant is echter vooral een overeenkomst tussen ex-partners.
Door het afgeven van een volmacht, inclusief een kopie van het ID-bewijs, geeft de jongmeerderjarige aan dat hij akkoord gaat met de voor de jongmeerderjarige gemaakte afspraken zoals deze zijn opgenomen in het convenant. De jongmeerderjarige hoeft het convenant dan niet meer te ondertekenen.
U kunt een voorbeeld van een volmacht hier downloaden.
Overzicht ouders-kind
Per 1 april 2014 zijn de wet Lesbisch Ouderschap en de wet Gelijkstelling geregistreerd partnerschap inwerking getreden. Als scheidingsbegeleider is het van groot belang de juridische situatie tussen ouders en kinderen te kunnen duiden. Wie zijn er juridisch ouder? Hebben beide partners het gezag over de kinderen? Zijn de partners verplicht een ouderschapsplan op te stellen? Zijn er onderhoudsverplichtingen?
Dit document geeft u overzicht in de juridische situatie tussen ouders en kinderen. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen kinderen die vóór 1 april 2014 zijn geboren en erna.
Werkblad ouderschapsplan
Dit werkblad is opgesteld ten behoeve van de scheidingsconsument. Hierin komen een aantal onderwerpen aan de orde waarover uw cliënten na dienen te denken. Deze onderwerpen zijn niet limitatief. Wij raden het aan om dit document aan uw cliënten op te sturen vóór de bijeenkomst waarin het ouderschapsplan wordt behandeld. Zo kunnen uw cliënten zich alvast voorbereiden op de te maken afspraken en hier zorgvuldig over nadenken. Cliënten kunnen redenen hebben, afhankelijk van de situatie, om voor het ene kind andere afspraken te willen maken dan voor een ander. In een dergelijke situatie zouden cliënten voor elk kind apart een werkblad kunnen invullen.
Modeldocument ouderschapsplan (één kind)
Indien er sprake is van minderjarige kinderen, dient er bij een (echt)scheiding altijd een ouderschapsplan te worden opgesteld. Het is van groot belang dat uw cliënten goede en zorgvuldige afspraken maken met betrekking tot hun kind(eren). Het ouderschapsplan zal door de een rechter moeten worden beoordeeld. Een belangrijk aandachtspunt is daarbij op welke manier de kinderen zijn betrokken bij het opstellen van dit ouderschapsplan. Het is dan ook van belang dat u uw cliënten al in een vroeg stadium informeert over dit onderdeel van de echtscheidingsprocedure.
Door eerst het ‘Werkblad ouderschapsplan’ aan uw cliënten op te sturen, kunnen zij alvast nadenken over de verschillende onderwerpen. Daarmee geeft u uw cliënten ook de tijd om dit met hun kind(eren) te bespreken en hun zienswijze op de onderwerpen te geven. Cliënten kunnen redenen hebben, afhankelijk van de situatie, om voor het ene kind andere afspraken te willen maken dan voor een ander. In een dergelijke situatie zouden cliënten voor elk kind apart een werkblad kunnen invullen.
Vervolgens kan dit modeldocument grotendeels aan de hand van het ‘Werkblad ouderschapsplan’ worden ingevuld. Dit document kunt u indien partijen akkoord zijn als bijlage toevoegen aan het echtscheidingsconvenant.
Dit document bevat de meeste onderwerpen die ter sprake kunnen komen, maar is niet limitatief. Het is van groot belang dat uw cliënten alle zaken die zij van belang achten in dit ouderschapsplan verwerken.
Modeldocument ouderschapsplan (meerdere kinderen)
Indien er sprake is van minderjarige kinderen, dient er bij een (echt)scheiding altijd een ouderschapsplan te worden opgesteld. Het is van groot belang dat uw cliënten goede en zorgvuldige afspraken maken met betrekking tot hun kind(eren). Het ouderschapsplan zal door de een rechter moeten worden beoordeeld. Een belangrijk aandachtspunt is daarbij op welke manier de kinderen zijn betrokken bij het opstellen van dit ouderschapsplan. Het is dan ook van belang dat u uw cliënten al in een vroeg stadium informeert over dit onderdeel van de echtscheidingsprocedure.
Door eerst het ‘Werkblad ouderschapsplan’ aan uw cliënten op te sturen, kunnen zij alvast nadenken over de verschillende onderwerpen. Daarmee geeft u uw cliënten ook de tijd om dit met hun kind(eren) te bespreken en hun zienswijze op de onderwerpen te geven. Cliënten kunnen redenen hebben, afhankelijk van de situatie, om voor het ene kind andere afspraken te willen maken dan voor een ander. In een dergelijke situatie zouden cliënten voor elk kind apart een werkblad kunnen invullen.
Vervolgens kan dit modeldocument grotendeels aan de hand van het ‘Werkblad ouderschapsplan’ worden ingevuld. Dit document kunt u indien partijen akkoord zijn als bijlage toevoegen aan het echtscheidingsconvenant.
Dit document bevat de meeste onderwerpen die ter sprake kunnen komen, maar is niet limitatief. Het is van groot belang dat uw cliënten alle zaken die zij van belang achten in dit ouderschapsplan verwerken.
Modeldocument ouderschapsplan (Engels)
Indien er sprake is van minderjarige kinderen, dient er bij een (echt)scheiding altijd een ouderschapsplan te worden opgesteld. Het is van groot belang dat uw cliënten goede en zorgvuldige afspraken maken met betrekking tot hun kind(eren). Echter kan het zijn dat één van uw cliënten de Nederlandse taal niet machtig is. Dit document kunt u als voorbeeld gebruiken in het geval het ouderschapsplan in het Engels moet worden opgesteld.
Brochure kindgesprek
Indien bij een (echt)scheiding kinderen van 12 jaar of ouder betrokken zijn, wil de rechter graag weten hoe het kind er over denkt. Deze brochure van de Raad voor de Rechtspraak legt aan het kind uit wat hij of zij kan verwachten van een dergelijk gesprek. Waar vindt deze plaats? Wie zijn er bij aanwezig? Welke vragen kun je verwachten? Hoe lang duurt het kindgesprek? Et cetera. Jullie kunnen deze brochure indien van toepassing aan uw cliënten meegeven. Deze brochure kan het kind ondersteunen met het maken van een keuze om al dan niet een kindverklaring naar de rechtbank te sturen. Zie voor meer informatie het document ‘Kindverklaring’ in onze kennisbibliotheek.
Kindverklaring
Ook bij een scheiding op gezamenlijk verzoek zal de rechter kinderen tussen 12 en 18 jaar schriftelijk uitnodigen voor een gesprek. In de praktijk wordt deze uitnodiging niet altijd afgewacht. Door het sturen van een kindverklaring naar de rechtbank, waarin het kind zijn zienswijze en keuzes aangeeft, wordt voorkomen dat het kind een uitnodiging van de rechtbank krijgt. Het verzoekschrift wordt samen met het echtscheidingsconvenant, ouderschapsplan en een zelf opgestelde kindverklaring aan de rechtbank verzonden.
U kunt de kindverklaring hier downloaden. U kunt vervolgens de namen van de betrokken kinderen hierin verwerken en aan de ouders overhandigen. Zij kunnen deze verklaring dan samen met het ouderschapsplan met hun kinderen bespreken.
Noot: Rechtbank Almelo heeft besloten rechtstreeks een kindverklaring te sturen naar de ouders van kinderen die ouder zijn dan 12 jaar. Volgens de Rechtbank Almelo worden de echtscheidingen ‘te snel’ afgehandeld in haar arrondissement. Dit betekent dat indien jullie voor het indienen van een verzoekschrift gebruik maken van onze “huisadvocaat” Tim, geen kindverklaring meer hoeven mee te sturen. Doordat de rechtbank pas na ontvangst van het verzoekschrift, convenant en ouderschapsplan een kindverklaring naar de ouders opstuurt, zal de afwikkeling van de scheiding circa 1 week langer duren.
Inventarisatieformulier co-ouderschap
Dit formulier kan ouders helpen op een objectieve manier vast te stellen of zij geschikt zijn voor co-ouderschap.
Adviesrapport Kinderombudsman 31 maart 2014
In dit adviesrapport ‘Vechtende ouders, het kind in de knel’ van de Kinderombudsman wordt ingegaan op de positie van het kind bij vechtscheidingen. Dit rapport is gebaseerd op gesprekken die de Kinderombudsman met kinderen van gescheiden ouders heeft gevoerd over de impact van vechtscheidingen op kinderen.
Richtlijn scheiding en problemen van jeugdigen
Deze Richtlijn Scheiding en problemen van jeugdigen voor jeugdhulp en jeugdbescherming is geschreven voor alle kinderen en hun ouders in scheiding, maar ook voor professionals en beleidsmakers die met scheiding en jeugdigen te maken hebben. De totstandkoming van de richtlijn is een unieke gezamenlijke inspanning van wetenschappers, praktijkwerkers en cliënten, uitgevoerd door het Nederlands Jeugdinstituut en de Universiteit Utrecht, in opdracht van het Programma Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming van het NIP, de NVO en de NVMW.
Letterlijk genomen verwijst het begrip ‘richtlijn’ naar een ‘aanwijzing voor te volgen gedrag’. Deze Richtlijn Scheiding en problemen van jeugdigen voor jeugdhulp en jeugdbescherming omvat echter veel meer dan dat: een overzicht van de stand van zaken op het gebied van scheiden en jeugdigen in Nederland. Het bevat een volledige samenvatting van de gevolgen van een ouderlijke scheiding voor kinderen en jongeren, de risicofactoren daarbij en handvatten voor professionals die kinderen van gescheiden ouders willen helpen. Hierbij wordt ook expliciet aandacht besteed aan de omgang met scheidende en vaak strijdende ouders, en is er aandacht voor een aantal relevante juridische aspecten rondom de ondersteuning van kinderen van gescheiden ouders.
Het doel van deze richtlijn is dan ook om te komen tot een betere, meer uniforme werkwijze als het gaat om de onderkenning en signalering van problemen, en de ondersteuning en behandeling van kinderen en jongeren uit scheidingsgezinnen. Dat de hulp aan scheidingskinderen beter kan en dat deze richtlijn daarmee hard nodig is, bewijzen zowel de praktijk als de wetenschap met grote regelmaat. Bekendheid met deze richtlijn kan een bijdrage leveren aan de kwaliteit van uw dienstverlening.
Onderzoek Kinderen en echtscheiding (Ed Spruijt)
Nationale en internationale studies laten zien dat kinderen na de scheiding van hun ouders gemiddeld meer problemen hebben vergeleken met kinderen uit intacte gezinnen, zowel op korte als op langere termijn. Gelukkig gaat het met de meeste scheidingskinderen na verloop van tijd weer goed, maar een grote groep houdt problemen. Daarom is meer kennis nodig over de factoren die problemen versterken of kleiner maken. De bedoeling van deze studie is het samenvatten en bespreken van de belangrijkste recente wetenschappelijke binnen- en buitenlandse onderzoeken over kinderen en (echt)scheiding.
Het lezen van dit onderzoek kan u kennis ten aanzien van kinderen en echtscheidingen vergroten. Als scheidingsbegeleider is dat geen overbodige luxe.
Openingsfilm persconferentie – Sire Campagne
In 2011 heeft SIRE uitgebreid aandacht besteed aan de positie van kinderen bij een scheiding van hun ouders. Hun campagne begon met een introductiefilm. Deze film kunt u aan uw cliënten laten zien. Dit kan de bewustwording ten aanzien van de positie van hun kinderen in verband met de scheiding vergroten.
Voor het opslaan van het bestand: klik het met de rechtermuisknop aan, en selecteer de optie “link opslaan als..”
Tien tips voor ouders over kinderen en scheiding (tijdens de scheidingsprocedure)
Het is van groot belang dat ouders zowel tijdens als na de scheiding stil staan bij de gevoelens van hun kinderen. Het mag niet de bedoeling zijn dat kinderen klem komen te zitten tussen de ouders. In dit document vindt u tien tips voor ouders hoe met hun kinderen om te gaan tijdens de scheidingsprocedure. Dit document kan aan cliënten worden meegegeven.
Tien tips voor ouders over kinderen en scheiding (zorg- en contactregeling)
Het is van groot belang dat ouders zowel tijdens als na de scheiding stil staan bij de gevoelens van hun kinderen. Het mag niet de bedoeling zijn dat kinderen klem komen te zitten tussen de ouders. In dit document vindt u tien tips voor ouders op welke manier zij invulling kunnen geven aan de zorg- en contactregeling. Dit document kan aan cliënten worden meegegeven.