18 april 2023
Hospitaverhuur en scheidingen, kansen om woonwensen te realiseren?
Na een scheiding nemen woonlasten in veel gevallen toe. Door de scheiding kan er daarnaast sprake zijn van een “te groot” huis. Tegelijkertijd is er in Nederland sprake van woningnood. Biedt hospitaverhuur een oplossing voor deze problemen?
Inleiding
Bij een scheiding gaan stellen meestal van één gezamenlijk huishouden naar twee individuele huishoudens. Hierdoor nemen de woonlasten in verhouding aanzienlijk toe. De financiële huishouding kan hierdoor na een scheiding onder druk komen te staan. Dit kan leiden tot geldzorgen en stress. Dat is vanzelfsprekend zeer onwenselijk. Na een scheiding kan er ook sprake zijn van een situatie waarbij de woning eigenlijk niet meer aansluit op de gezinssamenstelling. Er is mogelijk sprake van een huis dat groter is dan noodzakelijk. Daarnaast kan het ook zo zijn dat de vertrekkende partner geen woonruimte kan vinden. In beide situaties kan hospitaverhuur een tijdelijke oplossing bieden.
Woningnood en hospitaverhuur
Op dit moment wordt Nederland geconfronteerd met de grootste woningnood sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog. Stellen die met een scheiding geconfronteerd worden krijgen hier ook mee te maken. De overheid onderneemt allerlei initiatieven om dit maatschappelijke probleem om te lossen. Een van de oplossingen is: Hospitaverhuur. Hospitaverhuur is het tijdelijk verhuren van een kamer in de eigen woning of in een huurwoning. Door de huidige woningnood, stijgende lasten en toenemende eenzaamheid is hospitaverhuur opnieuw actueel geworden.
Hospitaverhuur kent voor- en nadelen. In specifieke situaties kan het waardevol zijn om jouw relaties te wijzen op de mogelijkheid van hospitaverhuur, de mogelijke voor- en nadelen en andere aandachtspunten die hierbij komen kijken. In dit artikel zetten wij al deze onderdelen voor je op een rijtje.
Aandachtspunten hospitaverhuur
Algemeen
Door te kiezen voor hospitaverhuur kan enerzijds een bijdrage geleverd worden aan het oplossen van kamerschaarste. Anderzijds kan de verhuurder van de kamer inkomen genereren waardoor er meer maandelijkse financiële ruimte wordt gecreëerd. De vergoedingen voor hospitaverhuur liggen gemiddeld rond de € 500 per maand (bron hospihousing.com). Dit kan hoger of lager uitvallen door onder andere de grootte, de aanwezige voorzieningen, aantal huisgenoten, staat van de ruimte en de locatie. Door deze extra maandelijkse inkomsten worden de woonlasten beter te dragen en ontstaat meer financieel comfort.
Naast een financieel motief zijn er ook mogelijke andere voordelen. Na een scheiding kan eenzaamheid of een gemis aan sociaal contact ontstaan. Hospitaverhuur zorgt voor extra ‘reuring’ en een andere dynamiek in huis. Het is bovendien tijdelijk en als host bepaal je zelf wie er bij je in huis komt wonen.
Hospitaverhuur is niet in alle situaties geschikt. Het ter beschikking stellen van een gedeelte van een huis heeft impact op de privacy. Het is daarom belangrijk om goed na te denken over de volgende zaken:
- Geschiktheid van de ruimte
- Periode
- Aan wie ga je verhuren?
Als iemand start met hospitaverhuur verdient het aanbeveling om uitgebreid kennis te maken en te starten met een korte huurperiode. Ook is het van belang om duidelijke huisregels op te stellen.
Professionele internetplatforms kunnen helpen bij het maken van een match tussen aanbod en vraag. Ook kunnen deze platforms begeleiding bieden bij het opstellen van de overeenkomst, huisregels en andere aandachtspunten.
Vergunningen
Steeds meer gemeenten staan het toe om zonder vergunning aan 1 of 2 personen een kamer in huis te verhuren. Met name voor studenten en jongeren kan dit een aantrekkelijke optie zijn. Maar ook in andere situaties, bijvoorbeeld na een scheiding, is het tijdelijk betrekken van een kamer via de hospitaregeling een mogelijkheid.
Hospitaverhuur wordt gezien als duurzame en sociale oplossing voor de woningnood en daarom door de Rijksoverheid op twee manieren gestimuleerd: met de
kamerverhuurvrijstelling en het ‘
hospitacontract’. Als iemand overweegt een kamer van zijn huis aan te bieden dien je deze twee zaken op je netvlies te hebben. Hieronder zetten we deze regelingen uiteen. Door hier kennis van te nemen word je gesprekspartner voor mensen die overwegen een kamer te verhuren.
Toestemming geldverstrekker of verhuurder
Nog niet alle geldverstrekkers in Nederland staan hospitaverhuur toe. Dit heeft te maken met het willen inperken van risico’s in het geval de bank de woning gedwongen moet verkopen. Daarom is het van belang om de mogelijkheden met betrekking tot hospitaverhuur eerst af te stemmen met de geldverstrekker.
Ook in situaties waarbij er sprake is van een huurwoning waarbij iemand een kamer ter beschikking wil stellen op basis van het hospitacontract zal vooraf met de verhuurder afgestemd moeten worden.
Het hospitacontract
Het verhuren van een kamer in huis is een serieuze beslissing. Er kunnen situaties ontstaan waarbij de behoefte ontstaat het contract te beëindigen. Hierbij kan gedacht worden aan:
- Mismatch tussen de huurder en verhuurder
- Verandering van de thuissituatie
In hoeverre kan het huurcontract in die situaties beëindigd worden? Omdat hospitaverhuur een bijzondere vorm van huren betreft bestaat het wettelijk verankerde
hospitacontract.
Bij hospitaverhuur gelden de eerste 9 maanden van het huurcontract als proeftijd. Binnen die tijd kan de verhuurder zonder reden de huur opzeggen. De huurder heeft in die tijd dus geen recht op huurbescherming. Wel heeft de verhuurder een opzegtermijn van minimaal 3 maanden. Na de proeftijd geldt de normale huurbescherming waardoor het lastiger wordt de kamerverhuur te beëindigen.
Een andere veelgebruikte optie is het
contract voor bepaalde tijd. Bij dit contract wordt vooraf door de huurder en verhuurder een huurtermijn afgesproken. Dit kan bij variëren van twee weken tot vijf jaar. Dit type contract is gebruikelijk als de huurder de kamer huurt voor een vaste periode van bijvoorbeeld 5-6 maanden voor bijvoorbeeld een uitwisseling, coschappen of stage. In deze periode kan het contract niet zomaar door de verhuurder worden beëindigd. De huurder kan in dat geval altijd met minimaal 1 maand opzegtermijn het contract beëindigen.
Fiscale aspecten
Als een deel van de eigen woning
tijdelijk wordt verhuurd wordt dit fiscaal gezien als ‘belastbaar inkomen uit eigen woning’ en belast in box 1. In beginsel wordt hiermee het verhuren van een kamer of deel van de woning fiscaal ontmoedigd. Omdat de wetgever dit in tijden van woningnood onwenselijk vindt bestaat de kamerverhuurvrijstelling. Als aan de voorwaarden wordt voldaan zijn de huurtermijnen onbelast. De voorwaarden zijn:
- De totale huuropbrengsten in 2023 zijn niet meer dan € 5.881. (Voor 2022 was dit € 5.711). Dit is inclusief alle extra vergoedingen die met de verhuur te maken hebben. Bijvoorbeeld voor energiekosten of het gebruik van wasmachine en droger.
- De kamer die wordt verhuurd is een deel van de eigen woning en geen zelfstandige woonruimte.
- Zowel de verhuurder als de huurder staan de hele huurperiode ingeschreven bij de gemeente op het adres van de betreffende woning.
Belang voor de praktijk
Hospita huur- of verhuur in situaties waarbij er sprake is van een scheiding kan interessant zijn. Het biedt financiële voordelen en andere sociale dynamiek. Tegelijkertijd wordt een bijdrage geleverd aan het oplossen van de problemen op de woningmarkt. Er zijn wel diverse aandachtspunten waar rekening mee gehouden moet worden. Hospitahuur of -verhuur dient een weloverwogen keuze te zijn.
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Daan Donkers, mede-oprichter van
Hospi Housing.
Voor een complete opleiding ten aanzien van de juridische, financiële en fiscale aspecten van een scheiding biedt de Scheidingsdeskundige de
leergang Register Erkend Scheidingsadviseur®. Deze opleiding is bedoeld voor professionals die hun kennis en vaardigheden op het gebied van scheidingen verder willen ontwikkelen en verdiepen.