Afschaffing FOR en gevolgen voor de scheidende ondernemer

Geplaatst op 16 augustus 2022

In de Voorjaarsnota 2022 is aangekondigd dat de fiscale ouderdagsreserve (FOR) met ingang van 1 januari 2023 wordt afgeschaft. Dat betekent dat met ingang van die datum de FOR niet verder mag worden opgebouwd. De bestaande reeds opgebouwde FOR mag nog wel op basis van de huidige regels  worden afgewikkeld.

De FOR is een fiscale faciliteit (art. 3.67 tot en met 3.73 Wet IB 2001). Commercieel gezien maakt de FOR onderdeel uit van het eigen vermogen. Het vormen van een FOR levert een liquiditeitsvoordeel op omdat over het bedrag dat wordt gereserveerd geen belasting hoeft te worden betaald. De dotatie aan de reserve wordt fiscaal gezien als een kostenpost. Hierdoor daalt de belastbare winst en daarmee de belastingdruk. Het bijzondere is dat het bedrag aan FOR niet daadwerkelijk opzij hoeft te worden gezet en in de praktijk gebeurt dat vaak ook niet.

De FOR is een belangrijk punt bij de echtscheiding van een ondernemer. De hoogte van de FOR beïnvloedt namelijk de stand van het eigen vermogen van de onderneming. Het eigen vermogen is bij veel scheidingen onderdeel van de waardering van de onderneming. De waarde van de onderneming dient mogelijk in de verdeling of verrekening van het vermogen van de scheidende ondernemer en zijn partner te worden betrokken. De (toekomstige) belastingschuld die aan de FOR is verbonden dient als schuld te worden meegenomen bij het vaststellen van de waarde van de onderneming.

Daarnaast zijn er bij scheiding fiscale consequenties verbonden aan de FOR. In de Wet IB 2001 is bepaald dat het ondernemingsvermogen (voor zover de echtgenoot daar aanspraak op kan maken) geacht wordt vlak vóór de ontbinding van de huwelijksgemeenschap te zijn overgedragen tegen de waarde in het economische verkeer (art. 3.59 lid 1 Wet IB 2001). Door deze fictiebepaling wordt fiscale afrekening afgedwongen. De FOR valt dan vrij en behoort tot de stakingswinst. Bij echtscheiding kan de fiscale claim onder voorwaarden worden doorgeschoven naar de ondernemer of de ex-partner die de onderneming voortzet.

Belang voor de praktijk
Ondanks dat de faciliteit van de FOR wordt afgeschaft kun je in de scheidingspraktijk nog wel worden geconfronteerd met een FOR. Met ingang van 1 januari 2023 mag een reeds bestaande FOR weliswaar niet meer verder worden opgebouwd, maar deze mag nog wel op basis van de huidige regels worden afgewikkeld. Heeft een van beide partners of beide partners bij scheiding een IB-onderneming, dan dient de financiële en fiscale afwikkeling van een eventuele opgebouwde FOR in de afspraken betrokken te worden. Vergeet daarbij niet rekening te houden met een belastinglatentie over de toekomstige belastingclaim in verband met de FOR. In onze syllabus Scheiden & Ondernemers tref je een uitgebreide toelichting op deze fiscale faciliteit en de gevolgen bij scheiding.


 

Opleiding Scheiden en Ondernemers

Een scheiding waarbij een van beide partners ondernemer is, brengt veel complexiteit met zich mee.
De Scheidingsdeskundige heeft daarom een twee daagse opleiding ontwikkeld. In deze praktijkgerichte opleiding komen de belangrijkste deelonderwerpen die samenhangen met scheidende ondernemers aan de orde.
Meer informatie

 

 


© Copyright - De Scheidingsdeskundige